Ivan Sjadr is een pseudoniem van Ivan Dmitriëvitsj Ivanov. Hij groeide op in de stad Sjardrinsk. In 1898 werd hij weggebracht naar Jekaterinaburg om te gaan werken in een fabriek. In 1901 vertrok hij daar en slaagde zonder enige voorbereiding voor het tekenexamen van de school voor Industriele Kunst in Jekaterinaburg. Hij studeerde daar tot 1906 onder leiding van de Letse kunstenaar Teodros Zalkalns.
Met een medestudent zwierf hij in 1907 door Rusland om alle plaatsen te bezoeken die Maxim Gorki (schrijver en Marxistisch activist) ooit had aangedaan. Na deze reis ging hij naar Sint-Petersburg. Nadat hij geweigerd was door de Academie voor Beeldende Kunsten verdiende hij de kost met straatzang. Hier werd hij ontdekt door de directeur van het Alexandriski theater die regelde dat hij toneellessen kon gaan volgen op de Keizerlijke Theaterschool. In zijn vrije tijd bleef hij tekenen en beeldhouwen.
Zijn tekeningen kwamen onder ogen van Repin die er een grote waardering van had. Uiteindelijk kreeg hij een studiebeurs van de stad Sjadrinsk om naar de school van Nicholas Roerich te gaan. In 1908 nam hij het pseudoniem Sjadr aan als verwijzing naar zijn oorspronkelijke woonplaats. Hij wilde zich kunnen onderscheiden van de vele Ivanovs die Rusland telt.
In 1909 diende hij een jaar in het leger en in 1910 ging hij naar het buitenland. In Parijs volgde hij beeldhouwlessen bij Auguste Rodin en Emile Bourdelle. In 1911 werd hij door zijn Parijse leraren op stage gestuurd naar Rome waar hij naar het Instituut voor Schone Kunsten gin.
In 1912 keert hij terug naar Rusland en studeert verder aan het Moskouse Archeologische Instituut. Van 1914 tot 1917 werkte hij voor de filmmaker A.A. Kjanjonkov. Tussen 1918 en 1921 woonde hij in Omsk en doceerde over kunst. Hij werkte aan een monument voor generaal Kornilov en bereide een project voor de kroning van admiraal Kolchak voor (de opperbevelhebber van het Wit-Russische leger en heerser over Siberië).
Hij werd gevangen genomen door het Rode Leger. Hij ging in dit leger aan het werk in de politieke opdeling en werkte ook voor het Siberische Revolutionaire Comité. Dit was het hoogste (nood)orgaan van de Sovjetmacht in Siberië. Toen in 1921 de spoorlijn weer beschikbaar was vertrok hij naar Moskou.
In 1926 werd hij lid van de Vereniging van Russische Beeldhouwers, de latere Unie van Sovjet Beeldhouwers. Hij stierf in 1941 in Moskou en werd begraven op de Novodevitjsi-begraafplaats waar vele beroemdheden begraven zijn, zoals Anton Tsjechov, Nikita Chroetjov en Boris Jeltsin.
Werk
In zijn werk zocht Ivan Sjadr naar manieren om een monumentaal realistisch beeld te creëren. Tot 1930 maakte hij veel herdenkingsmonumenten voor de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog. Deze monumenten passen in de traditie van het modernisme en het nationaal-romantisme. Het menselijk lichaam is een belangrijk metaforisch begrip voor hem.
Voor de reproductie op bankbiljetten heeft Sjadr in 1922 figuren vervaardig van een arbeider, een boer, een Rode Leger soldaat en een zaaier. De eerste drie van deze sculpturen vormde de basis van meerdere postzegeluitgiften. De eerste kaart en envelop met voorbedrukte zegels waren ook op basis van zijn sculpturen.
Tussen 1924 en 1937 maakte hij 16 sculpturale beelden van Lenin. Een van zijn belangrijkste werken op dit vlak is het elf meter hoge bronzen figuur wat in 1927 in Georgië werd geplaatst. Tijdens de ontbinding was dit een van de eerste beelden die werd neergehaald (1991).
Zijn belangrijkste werken bevinden zich tegenwoordig in het Museum van Hedendaagse Geschiedenis van Rusland in Moskou.
Samen met beeldhouwer Tajozjny heeft hij de Orde van Lenin ontworpen (1930).
Bronnen
Wikipedia: Ivan Shadr (Engels+Russisch), Nicholas Roerich, Teodors Zalkalns