Lucky Luke is een humoristische stripreeks en heeft vele scenaristen gehad, waarvan René Goscinny de bekendste en meest gevierde was. De verhalen spelen zich alle af in de Verenigde Staten in de negentiende eeuw. Vaak worden de clichés van het western genre geparodieerd en ook bekende kleurrijke historische personages opgevoerd.
De stripserie draait om de rondzwervende cowboy Lucky Luke, die overal waar hij komt, helpt om onrecht en misdaad te bestrijden. Hij staat vooral bekend om het feit dat hij sneller schiet dan zijn schaduw. In de vroege verhalen vallen er nogal eens doden. Maar later schiet Luke alleen het wapens uit de handen van zijn tegenstanders. Al was hij aanvankelijk kettingroker en regelmatige whisky drinker, koos later hij toch voor een wat gezondere levensstijl.
Vrouwen kwamen eerst weinig voor in de verhalen, maar vanaf album ‘Dalton City’(1968) verschenen er ‘can-can’ danseressen In de saloons.
De overige hoofdpersonages zijn Luke’s trouwe paard Jolly Jumper, Rataplan, de domste hond ter wereld en de boevenbende De gebroeders Daltons, ook niet al te slim.
Morris had zijn cowboy Lucky Luke en diens paard Jolly Jumper bedacht in de nadagen van de bevrijding. Het duo cowboy-paard was in die tijd gebruikelijk in B-films.
Het eerste avontuur van Lucky Luke genaamd Arizona 1880, verscheen eind 1946 in Almanak Robbedoes van uitgeverij Dupuis. In 1947 verscheen het tweede verhaal ‘Dick Diggers Goudmijn’ op een scenario van zijn broer Louis De Bevere in het weekblad Robbedoes. Vanaf 1949 werd de serie in albums uitgegeven. Morris koos voor het weekblad Robbedoes in plaats van Kuifje, omdat hij Robbedoes opener en fantasierijker vond.
Op aandringen van Charles Dupuis ontmoetten Morris en André Franquin Joseph Gillain (Jijé) in zijn huis in Waterloo om hun werk te bespreken. Deze vindt er niets beters dan op hen onderdak in zijn huis aan te bieden. Zo is ‘De bende van vier’ gevormd, zoals Gillain, Will, Franquin en Morris worden genoemd.
Bezorgd over de koude oorlog in Europa, besluit Jijé met vrouw en kinderen om naar de Verenigde Staten te gaan. Morris en Franquin gaan mee.
De reis begint op 3 augustus 1948 met de “Nieuw Amsterdam” van de Holland-Amerika Lijn; Rotterdam – New York.
In New-York kocht Joseph een gebruikte Ford Hudson die de vier volwassenen en vier kinderen van de oostkust naar de westkust zou vervoeren. Toen ze op 2 september 1948 in Los Angeles aankwamen, was het drietal cartoonisten verrast toen ze hoorden dat het centrum van de strip zich in New York bevond en niet in Californië. Omdat de groep slechts een toeristenvisum voor drie maanden voor de Verenigde Staten hadden nemen zij de trein naar Mexico-City. Morris en Franquin zullen zich daar vestigen, terwijl de Gillains een huis huren in Cuernavaca, een buitenwijk ten zuiden van de hoofdstad. Ze zullen daar iets meer dan zes maanden blijven. Tijdens hun verblijf maken ze nog steeds hun strips en sturen ze per post naar Europa.
Aan het einde van dit Mexicaanse verblijf, in juli 1949, kregen Morris en de Gillains eindelijk een verblijfsvergunning voor de Verenigde Staten. André Franquin besluit terug te keren naar België, terwijl Morris de familie Gillain vergezelt naar New York. Het was tijdens dit verblijf aan de oostkust van de Verenigde Staten dat hij René Goscinny ontmoette. Morris zal later aan hem vragen om scenario’s voor Lucky Luke te schrijven. Toen hun verblijfsvergunning afliep, moesten de Gillains wegens gebrek aan lokaal werk in de Verenigde Staten terugkeren naar België, eind juli 1950.
Morris blijft in de Verenigde Staten, waar hij onder anderen Jack Davis (1924-2016) en Harvey Kurzman (1924-2093) van het blad Mad ontmoette. Hierdoor besluit hij van Lucky Luke een komische strip te maken.
In 1955 keerde hij terug naar België.
De verhalen verschenen in de albums niet altijd in dezelfde volgorde als in het weekblad Robbedoes/Spirou.
Morris nummerde zijn platen door over de verhalen, vanaf Dick Diggers goudmijn.
Hieronder een klein overzicht met de nummering aan het begin:
1946/1947
Arizona 1880, Robbedoes/Spirou nr. 443 - 462, 1946/1947
1/20 Arizona 1880, 20 pagina’s, Almanach 47 1947 (Album 3 Arizona)
1/25 Dick Diggers goudmijn (La Mine d'or de Dick Digger) 25 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 478 - 502, 1947 (Album 1)
(Scénario van zijn broer, Louis De Bevere).
(26) Lucky Luke et son cheval Jolly Jumper Gag 1 pagina, Robbedoes/Spirou nr. 503, 1947 (Album 3 Arizona)
27 Lucky Luke et son cheval Jolly Jumper Gag 1 pagina, Robbedoes/Spirou nr. 504, 1947 (Album 3 Arizona)
1948
(Morris, Franquin en de fam. Gillian vertrekken naar Amerika op 3 augustus 1948).
De verzending van de Lucky Luke-pagina’s naar Europa was duur, zodat Morris, om postzegels te sparen, een tijdje zijn platen dubbelzijdig tekende. Het gevolg was dat er één plaat niet verscheen, noch in het weekblad, noch in het album, De fotograveurs van Uitgeverij Dupuis hadden niet opgemerkt dat ook de achterkant was gebruikt. (Plaat 49 van het verhaal de Dubbelganger van Lucky Luke (Het tweede deel van Dick Diggers goudmijn, dat zonder titel in het album staat)
28/50 De dubbelganger van Lucky Luke (Le Sosie de Lucky Luke) 22 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 505 - 527, 1947/1948 (Album 1)
(plaat 49 ontbreekt)
51/68 Rodeo (Grand Rodéo) 18 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 528 - 545, 1948 (Album 2 Rodeo)
69/89 Lucky Luke te Desperado-City (Lucky Luke à Desperado-City) 21 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 546 - 566, 1948/1949 (Album 2 Rodeo)
1949
(90)/108 De goldrush naar Buffalo Creek (La Ruée vers l'or de Buffalo Creek) 18 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 567 - 584, 1949 (Album 2 Rodeo)
(Plaat 105 is weggelaten omdat daarop een zelfmoordpoging van een goudzoeker te zien is).
109/125 Lucky Luke tegen Cæsar-Sigaret (Lucky Luke contre Cigarette Cæsar) 17 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 585 - 601, 1949 (Album 3 Arizona)
126/142 Joe Kruitdamp komt terug (Le Retour de Joe la Gachette) 17 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 602 - 618, 1949/1950 (Album 4)
1950
(143)/(153) De lasso knalt! (Jours de round-up) 11 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 619 - 629, 1950 (Album 4)
154/(170) Harde knoesten (Le Grand Combat) 17 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 630 - 646, 1950 (Album 4)
1951
171/190 Schoonmaak in Red-City (Nettoyage à Red-City) 20 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 685 - 697, 1951 (Album 5 Lucky Luke tegen Pat Poker)
1952
191/224 Vogelvrij (Hors-la-loi) 34 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 701 - 731, 1951/1952 (Album 6)
(Plaat 224 is vanwege de censuur veranderd, omdat daarop te zien was dat Bob Dalton door zijn hoofd geschoten werd)
225/248 Alarm in Tumbleweeds (Tumulte à Tumbleweed) 24 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 735 - 754, 1952 (Album 5 Lucky Luke tegen Pat Poker)
249/258 De gebroeders Dalton komen terug (Le retour des frères Dalton) 10 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 755 - 764, 1952 (Album 6)
259/280 Dr. Doxey's elixer (Lucky Luke et le docteur Doxey / L’elixir du Dr Doxey) 22 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 765 - 786, 1952/1953 (Album 7)
1953
281/302 Mensen-jacht (Chasse à l'homme) 22 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 787 - 808, 1953 (Album 7)
303/337 Phil raakt “in de knel” (Lucky Luke et Phil Defer « le Faucheux ») 35 pagina’s, Le Moustique nr. 1464 - 1494, 1954 (Album 8 Lucky Luke en Phil IJzerdraad)
338/346 Lucky Luke en ‘Pil’ (Lucky Luke et Pilule) 9 pagina’s, Le Moustique nr. 1508 - 1516, 1954 (Album 8 Lucky Luke en Phil IJzerdraad)
1955 Morris keerde hij terug naar België.
347/390 De spoorweg door de prairie (Des rails sur la prairie) Morris & R.G. Scenario Goscinny 44 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 906 - 929, 1955/1956 (Album 9)
Lucky Luke zingt voor het eerst aan het eind van het verhaal: “I’m a poor lonesome cowboy far away from home”.
1956
391/434 Blauwvoeten op het oorlogspad (Alerte aux pieds-bleus) 44 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 938 - 957, 1956 (Album 10)
Risque-Tout 1955 / 1956:
Grabuge à Pancake Valley, 4 pagina’s, Risque Tout nr. 5, 1955 Morris en Goscinny
Lucky Luke et Androcles, 4 pagina’s, Risque Tout nr. 11, 1956 Morris en Goscinny
Voleurs de chevaux, 1 pagina, Risque Tout nr. 49, 1956
Albums Lucky Luke scenario en tekeningen van Morris
1 Dick Diggers goudmijn (La Mine d'or de Dick Digger) 1949
2 Rodeo (Rodeo) Album: 1950
3 Arizona (Arizona) Album: 1951
4 Avonturen in het westen (Sous le ciel de l’Ouest) 1952
5 Lucky Luke tegen Pat Poker (Lucky luke contre Pat Poker) 1953
6 Vogelvrij (Hors-la-loi) 1954
7 Dr. Doxey's elixer (L’elixir du Dr. Doxey) 1955
8 Phil IJzerdraad (Phil Defer) 1957
9 De spoorweg door de prairie (Des rails sur la prairie) 1957 Morris en Goscinny (vermeld als: Morris & R.G.)
10 Blauwvoeten op het oorlogspad (Alerte aux pieds-bleus) 1958
Lucky Luke - Tekeningen Morris - (Scenario Goscinny, maar zijn naam staat niet vermeld op het album, dit gebeurde pas in 1996)
11 De bende van Joss Jamon (Lucky Luke contre Joss Jamon) (435/478 ) Album: 1958
12 De neven Dalton (Les Cousins Dalton (479/522) Album: 1959
13 De rechter (Le Juge) (523/566) Album: 1959
14 De trek naar Oklahoma (Ruée sur l'Oklahoma) (Vanaf hier nummert Morris de pagina’s vanaf 1 per verhaal) Album: 1960
15 De Daltons breken uit (L’ Évasion des Dalton ) Album: 1960
16 Bootrace op de Mississippi (En remontant le Mississippi) Album: 1961
17 In het spoor van de Daltons (Sur la piste des Dalton) Album: 1962
18 In de schaduw der boortorens (À l' ombre des derricks) Album: 1962
Lucky Luke - Tekeningen Morris - Scenario R. Goscinny (Zijn naam staat vermeld op het album)
19 Naijver in Painful Gulch (Les Rivaux de Painful Gulch) Album: 1962
20 Billy the Kid (Billy the Kid) Album: 1962
Vanaf de 2e druk is de eerste pagina weggelaten (vanwege de Franse censuur) waar de kleine Billy the Kid aan een revolver sabbelt)
(Pas in 1981 werd de pagina weer herplaatst.)
21 De Zwarte Heuvels (Les collines noires) Album: 1963
22 De Daltons in de blizzard) Les Dalton dans le blizzard) Album: 1963
23 De Daltons op vrije voeten (Les Dalton courent toujours ) Album: 1964
24 De karavaan (La Caravane) Album: 1964
25 De spookstad (Le ville fantôme) Album: 1965
26 De Daltons kopen zich vrij (Les Dalton se rachétent) Album: 1965
27 Het 20ste Cavalerie (Le 20ème de cavalerie) Album: 1965
28 Het escorte (L’Escorte) Album: 1966
29 Prikkeldraad in de prairie (Des barbelés sur la prairie) Album: 1967
30 Calamity Jane (Calamity Jane) Album: 1967
31 Tortilla's voor de Daltons (Tortillas pour les Dalton) Album: 1967
Le chemin du crépuscule, 2 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 1482 bis
Albums van Uitgeverij Dargaud
Goscinny bedenkt de beroemde zin: ‘De man die sneller schiet dan zijn schaduw’ en laat ook het paard Jolly Jumper commentaar leveren.
32 (1) De postkoets (La Diligence) Robbedoes/Spirou nr. 1504 - 1525, 1967 Album: 1969
33 (2) Tenderfoot (Le pied-tendre) Robbedoes/Spirou nr. 1537 - 1556, 1967/1968 Album: 1968/1970
In tegenstelling tot de geruchten verliet Morris niet Dupuis op verzoek van René Goscinny die zijn series in Pilote wilde samenbrengen, noch omdat Dupuis zou hebben geweigerd Lucky Luke in harde kaft uit te brengen.
Periode Pilote
34 (3) Dalton City (Dalton City) Pilote nr. 441 - 462, 1968 Album: 1969/1970
35 (4) Jesse James (Jesse James) Album: 1969/1971
36 (5) Western Circus (Western Circus) Album: 1970 /1972
37 (6)Apache Canyon (Canyon Apache) Album: 1971/1973
38 (7) Ma Dalton (Ma Dalton) Album: 1971/1972
39 (8) De rijstoorlog (La bataille du riz) Album: 1972/1973
Vier korte verhalen uit Pilote Super Pocket / Pep Parade:
Alle begin is moeilijk (Défi à Lucky Luke) 9 pagina’s, Pilote Super Pocket 1, 1968 / Pep Parade 1
Hola de pianola (Arpèges dans la vallée) 16 pagina’s, Pilote Super Pocket 2, 1968 / Pep Parade 1
Een wandeling door de stad (Promenade dans la ville) 8 pagina’s, Pilote Super Pocket 3, 1969 / Pep Parade 2
De rijstoorlog (La bataille du riz) 16 pagina’s, Pilote Super Pocket 4, 1969 / Pep Parade 2
40 (9) De premiejager (Chasseur de primes) Album: 1972/1974
41 (10) De Grootvorst (Le grand duc) Album: 1973/1975
42 (12) De witte ridder (Le cavalier blanc) Album: 1975/1976
43 (11) De erfenis van Rataplan (L’Héritage de Rantanplan) Album: 1973/1975
De regelmatige verschijning van Lucky Luke in het blad Pilote duurde slechts vijf jaar. Goscinny en Morris merkten op dat het publiek veranderd was en vonden dat de serie daar niet langer zijn plaats had. Lucky Luke verscheen daarom voor het laatst in 1973 in nummer 736 van Pilote met het einde van het verhaal De erfenis van Rataplan. Vanaf dat moment staat de serie in diverse stripbladen zoals Kuifje, Robbedoes waar ze een comeback maakt, en soms in Pif Gadget, maar ook in kranten als Le Nouvel Observateur en Paris Match. Intussen ontstond het tijdschrift ‘Lucky Luke’ bedacht door uitgeverij Dargaud. Het blad, verscheen in 1974 toen stripbladen een crisisperiode meemaakte en verscheen slechts voor één jaar en 12 nummers.
44 (13) De genezing van de Daltons (La Guérison des Dalton) Album: 1975/1976
45 (14) Zijne keizerlijke hoogheid Smith (Sa Majesté Empereur Smith) Album: 1975/1977
46 (16) De zingende draad (Le fil qui chante) Album: 1977/1978
47 (15) Zeven korte verhalen (7 histoires de Lucky Luke / 7 histoires complètes) Album: 1974/1977
Kiespijn in de prairie, 6 pagina’s (Le despérado à la dent de lait, 6 pagina’s, Lucky Luke (blad) nr. 1, 1974)
Westerse gastvrijheid, 6 pagina’s
Maverick, 6 pagina’s (Maverick, 6 pagina’s, Lucky Luke (blad) nr. 3, 1974)
De legendarische held, 6 pagina’s (6 pagina’s, Lucky Luke (blad) nr. 4, 1974)
De handelaar, 6 pagina’s (Le colporteur, 6 pagina’s, Lucky Luke (blad) nr. 5, 1974)
De gevaarlijke tocht, 6 pagina’s (Passage dangereux, 6 pagina’s, Lucky Luke (blad) nr. 6, 1974)
Sonate in Colt majeur, 6 pagina’s (Sonate en Colt majeur, 6 pagina’s, Lucky Luke (blad) nr. 7, 1974)
René Goscinny overleed 5 november 1977
48 (18) De schat van de Daltons (Le Magot des Dalton) Album: 1980 Morris en Vicq
49 (17) De ballade van de Daltons en andere verhalen (La Ballade des Dalton et autres histoires) 27 pagina’s (108 stroken) Album: 1979/1986 Morris en Goscinny
I’m a poor lonesome horse, 7 pagina’s (Un amour de Jolly Jumper, Robbedoes/Spirou nr. 2117, 1978)
Herrie in Pancake Valley, 7 pagina’s (Hertekende versie) (Grabuge à Pancake Valley) 4 pagina’s, Risque Tout nr. 5, 1955
De Sheriffs-school, 8 pagina’s (Les apprentis-shérifs, Pif nr. 506, 1979)
La corde du pendu, 7 pagina’s, Robbedoes/Spirou nr. 2172, 1979
Lucky Luke scenario van diverse gast-scenarioschrijvers en tekeningen Morris
50 (20) De eenarmige bandiet (Le bandit manchot) Album: 1981 Morris en de Groot
51 (21) Sarah Bernhardt (Sarah Bernhardt) Album: 1982 Morris, Fauche en Léturgie
52 (19) De strop van de gehangene (La corde du pendu) Album: 1981 Morris, Vicq, de Groot en Goscinny
53 (22) Daisy Town (Daisy Town) Album: 1983 Morris en Goscinny
54 (23) Fingers (Fingers) Album: 1983 Morris en Lo Hartog Van Banda
55 (24) The Daily Star (Le Daily Star) Album: 1984 Morris, Fauche en Léturgie
56 (25) De verloofde van Lucky Luke (La fiancée de Lucky Luke)) Album: 1985 Morris en Vidal
57 (27) Nitroglycerine (Nitroglycérine) Album: 1987 Morris en Lo Hartog Van Banda
58 (26) De duivelsranch (Le ranch maudit)) Album: 1986 Morris, Janvier en Guylouis
59 (28) Het alibi (L’alibi)) Album: 1987 Morris en Guylouis
60 (29) De Pony Express (Le Pony Express) Album: 1988 Morris, Fauche en Léturgie
Lucky Productions
Toen Morris Dargaud in 1990 verliet voor Lucky Productions, maakte hij van de gelegenheid gebruik om de achterkant van de albums opnieuw te ontwerpen. Lucky Luke, die tot dan toe met een revolver in de maag van zijn schaduw schoot, schiet nu met twee wapens recht in het hart van zijn schaduw. De sigaret verdween ook en werd vervangen door een grassprietje.
61 (30) De Daltons verliezen hun geheugen (L’amnésie des Daltons1991 Morris, Fauche en Léturgie
62 (31) Spokenjacht (Chasse aux fantômes) Album: 1992 Morris en Lo Hartog Van Banda
63 (32) De Daltons op de bruiloft (Les Dalton à la noce) Album: 1993 Morris, Fauche en Léturgie
64 (33) De brug over de Mississippi (Le pont sur le Mississipi) Album: 1994 Morris, Fauche en Léturgie
65 (34) Kid Lucky (Kid Lucky) Album: 1995 Morris, Léturgie en Pearce
66 (35) Belle Starr (Belle Starr) Album: 1995 Morris en Fauche
67 (36) Klondike (Le Klondike) Album: 1996 Morris, Léturgie en Yann
68 (37) O.K. Corral (O.K. Corral ) Album: 1997 Morris, Fauche en Adam
69 (38) Oklahoma Jim (Oklahoma Jim) Album: 2003 Morris, Convard en Pearce
70 (39) Marcel Dalton (Marcel Dalton) Album: 1999 Morris en de Groot
Lucky Comics (Dargaud en Lucky Productions)
71 (40) De profeet (Le prophète) Album: 2000 Morris en Nordmann
72 (41) De kunstschilder (L’artiste peintre) Album: 2001 Morris en de Groot
73 (42) De legende van het westen) Album: 2002 Morris en Nordmann
Morris overleed 16 juillet 2001 (op 77 jarige leeftijd)
In de reeks Lucky Luke door ...
Lucky Comics
1 De moordenaar van Lucky Luke (L’homme qui tua Lucky Luke) 2016 Matthieu Bonhomme
2 Jolly Jumper antwoordt niet meer (Jolly Jumper ne répond plus) 2017 Guillaume Bouzard
3 Het stalen ros (Lucky Luke sattelt um) (Duits) 2019
4 Wanted Lucky Luke 2021 Matthieu Bonhomme
5 Lekker smeuïg (Zarter Schmelz) 2021 Ralf König
6 De ontembaren (Les indomptés) 2023 Blutch
![[Bijlage Robbedoes 1303]](https://assets.lastdodo.com/image/ld_thumb3_webp/plain/assets/catalog/assets/1/9/8/7/pdf_98701610-2fc4-012b-9f7f-fdfdd76baccc.jpg)
